รู้หรือไม่...ผอมเกินไปเสี่ยงเป็นภัยต่อสุขภาพ

เขียนเมื่อวันที่ 17/07/2021

โรคที่ไม่ควรมองข้ามของคนผอม

รูปร่างของมนุษย์ขึ้นอยู่กับปัจจัยหลายอย่าง ทั้งกรรมพันธุ์ พฤติกรรมการออกกำลังกายและการรับประทานอาหาร สิ่งเหล่านี้กำหนดให้รูปร่างของมนุษย์แตกต่างกัน มีตั้งแต่คนผอมไปจนถึงคนอ้วน ส่วนใหญ่คนจะกังวลกับน้ำหนักตัวที่มากและรูปร่างที่ใหญ่เกินไป เพราะโรคอ้วนมักจะถูกหยิบยกมาพูดถึงอันตรายมากกว่าความผอม แต่ความเป็นจริงแล้วคนผอมก็มีโอกาสเป็นโรคได้เช่นกัน

สาเหตุของอาการผอมอย่างผิดปกติ

อาการผอมสามารถสังเกตได้จากรูปร่างที่บางกว่าปกติ สามารถคำนวณดัชนีมวลกาย (Body Mass Index - BMI) หากได้ผลลัพธุ์น้อยกว่า 18.5 กิโลกรัมถือว่าเป็นผู้ที่รูปร่างผอม มีโอกาสเสี่ยงเป็นโรคผอม แต่ถ้าผลลัพธุ์น้อยกว่า 17 กิโลกรัมแสดงว่าเป็นโรคผอม และต้องรักษาก่อนที่จะเกิดโรคอื่น ๆ ตามมา การคำนวณค่า BMI สามารถทำได้ง่าย ๆ ดังนี้

ดัชนีมวลกาย (BMI) =  น้ำหนักตัว (กิโลกรัม)
                                ส่วนสูง (เมตร)2

คนที่รูปร่างผอมมักจะมีสาเหตุมาจาก 2 เหตุผลหลัก ๆ คือ

• ได้รับอาหารหรือสารอาหารน้อยเกินไป

ต้นเหตุความผอมที่เด่นชัดที่สุดคือการขาดสารอาหาร ซึ่งภาวะนี้เกิดได้จากหลายสาเหตุ เช่น ความยากจน ภาวะเจ็บป่วยหรือซึมเศร้า อาการกลัวอ้วนจนทำให้วิตกจริต และโรคที่เกี่ยวข้องกับการดูดซึมอาหาร

• ใช้พลังงานมากกว่าปกติ

พลังงานเป็นสิ่งที่ร่างกายสามารถดูดซึมมาใช้ แต่หากมากเกินไปจะส่งผลให้ผอมได้ เช่น การออกกำลังกายหนักเกินไป การรับประทานยาลดน้ำหนักที่ดึงพลังงานมาใช้เกินจำเป็นและการใช้สารเสพติดสร้างความกระปรี้กระเปร่าให้ร่างกาย

คนผอมไม่ได้หมายความว่าเป็นผู้มีโรคทุกคน แต่อาการผอมที่ผิดปกติมีโอกาสเกิดโรคได้ รวมถึงอาจผอมเนื่องจากป่วยเป็นโรคได้เช่นกัน การสำรวจตัวเองเสมอ และคำนวณค่า BMI เป็นประจำ จะช่วยให้รู้เท่าทันภาวะผอมเกินไปของตนเอง

โรคที่เกี่ยวข้องกับความผอมมีอะไรบ้าง

คนผอมมักจะสูญเสียน้ำหนักได้ง่าย

คนที่ผอมมากมีโอกาสเกิดโรคได้ เพราะฉะนั้นผู้ที่น้ำหนักตัวน้อยกว่าเกณฑ์จึงควรพบแพทย์เพื่อตรวจเช็คร่างกายอยู่เสมอ โรคที่เกี่ยวข้องกับความผอมสามารถแบ่งเป็น 3 ประเภทใหญ่ ๆ คือ โรคที่ทำให้อยากผอม โรคที่ส่งผลให้ร่างกายซูบผอม และโรคที่เกิดในคนที่ผอมอยู่แล้ว 

โรคที่ทำให้อยากผอม 

ความอยากผอมไม่ได้เกิดกับคนที่ผอมอยู่แล้ว แต่เกิดกับคนที่ร่างกายปกติแต่ต้องการผอมกว่าเดิม ถือเป็นโรคจิตเภทชนิดหนึ่ง เพราะผู้ป่วยจะหมกมุ่นกับความผอมมาก และไม่สนใจว่าความคลั่งผอมจะส่งผลเสียต่อร่างกายอย่างไร มักเกิดโรคดังต่อไปนี้

• โรคบูลิเมีย เนอร์โวซา (Bulimia Nervosa) 

เรียกสั้น ๆ ว่าโรคบูลีเมีย หรือที่รู้จักในชื่อ “โรคล้วงคอ” เพราะผู้ที่ป่วยเป็นโรคนี้มักจะมีพฤติกรรมล้วงคอหลังจากรับประทานอาหาร โดยปกติผู้ป่วยจะมีค่า BMI ปกติ แต่มีความรู้สึกว่าตัวเองอ้วนอยู่ตลอดเวลา เกิดอาการหมกหมุ่นกับการออกกำลังกาย และลดน้ำหนักด้วยการกำจัดอาหารที่เพิ่งรับประทานออกไปทันที

• โรคอะนอเร็กเซีย เนอร์โวซา (Anorexia Nervosa) 

เป็นที่รู้จักในชื่ออะนอเร็กเซีย หรือ “โรคกลัวอ้วน” เพราะผู้ป่วยกังวลมากเกี่ยวกับน้ำหนักตัว มักจะมีค่า BMI ต่ำกว่าเกณฑ์  หากน้ำหนักขึ้นมาแม้เล็กน้อยจะเกิดอาการวิตกกังวลอย่างเห็นได้ชัด มีพฤติกรรมรับประทานอาหารน้อย หรือไม่รับประทานอาหารเลย ออกกำลังกายหนัก ใช้ยาเร่งการเผาผลาญและขับถ่าย

โรคที่ทำให้ร่างกายผอมแห้ง

โรคที่เกิดขึ้นกับร่างกายแล้วทำให้ผอมผิดปกติ มักเป็นโรคที่ดึงสารอาหารไปใช้เกินจำเป็น บางโรคอาจทำให้ระบบภายในร่างกายทำงานไม่สมดุล โดยเฉพาะระบบที่เกี่ยวกับทางเดินอาหาร การดูดซึมต่าง ๆ เมื่อระบบเหล่านี้ทำงานไม่มีประสิทธิภาพจะทำให้ร่างกายผอมลง โรคที่เกิดแล้วทำให้คนผอมลง ได้แก่

• โรคมะเร็ง

ผู้ป่วยมะเร็งมีโอกาสผอมลงอย่างรวดเร็ว เนื่องจากการสูญเสียสมดุลไนโตรเจนภายในร่างกายจากการดึงไขมัน และโปรตีนไปใช้มากกว่าที่ร่างกายจะสร้างใหม่ได้ทัน โดยปกติร่างกายจะดูดซึมคาร์โบไฮเดรตมาใช้เป็นพลังงาน แต่เมื่อมีเซลล์มะเร็งจะทำการกระตุ้นให้ร่างกายสลายไขมันและโปรตีนออกมาจากกล้ามเนื้อ เพื่อเป็นอาหารของมะเร็งแทน ผู้ป่วยมะเร็งที่รับประทานอาหารไม่เพียงพอต่อความต้องการจึงมีโอกาสผอมลงอย่างเห็นได้ชัด

• โรคไทรอยด์

ไทรอยด์มีทั้งชนิดอ้วนและชนิดผอม โดยไทรอยด์ชนิดผอมจะมีการสร้างฮอร์โมนในร่างกายสูง ส่งผลให้การเผาผลาญทำงานได้มากกว่าปกติ อาการของผู้ป่วยมักจะเหนื่อยง่าย ใจสั่น ขี้โมโห ประจำเดือนมาไม่ปกติ และหิวบ่อยแต่ไม่อ้วน

• โรควัณโรค

วัณโรคเป็นอาการติดเชื้อในปอดเนื่องจากไวรัสไมโคแบคทีเรียม ทูเบอร์คูโลซิส (Mycobacterium Tuberculosis) ที่ปะปนอยู่ในอากาศ ทำให้รู้สึกมีไข้ เบื่ออาหาร และเลือดออกในปอด เมื่อเป็นแล้วผู้ป่วยจะผอมลงเพราะไม่อยากอาหาร

• โรคภูมิคุ้มกันบกพร่อง

โรคภูมิคุ้มกันบกพร่องที่รู้จักดี เช่น ผู้ติดเชื้อ HIV ซึ่งโรคนี้ร่างกายจะเผาผลาญพลังงานได้ดีกว่าปกติ ส่งผลให้น้ำหนักตัวลดลงอย่างรวดเร็ว และมีอาการอื่นร่วมด้วย เช่น การเกิดตุ่มจากการทำงานผิดปกติของระบบภูมิคุ้มกัน

โรคที่เกิดในคนผอม

เมื่อร่างกายเข้าสู่ภาวะผอมเกินไปมักจะมีโรคต่าง ๆ ตามมาเพราะความขาดสมดุลของส่วนสูงและน้ำหนัก โรคที่มักเกิดกับคนผอม ได้แก่

• โรคความดันโลหิตสูง

ความดันโลหิตสูง มักจะเกิดกับคนอ้วนเนื่องจากมีปริมาณคอเลสเตอรอลในเลือดสูง แต่คนผอมหลายคนก็เป็นโรคความดันโลหิตสูงได้เช่นกัน เพราะการกินเท่าไหร่ก็ไม่อ้วน ทำให้ละเลยปัญหาสุขภาพที่ตามมากับไขมันที่บริโภคในแต่ละวัน นอกจากนั้นยังเป็นโรคทางกรรมพันธุ์ได้อีกด้วย

• โรคเบาหวาน

พฤติกรรมการบริโภคอาหารที่ส่งผลน้อยต่อน้ำหนักตัว ทำให้คนผอมรับประทานอาหารที่มีน้ำตาลสูงโดยไม่ได้ระวัง เมื่อปริมาณน้ำตาลสะสมมากเข้าจะส่งผลให้อินซูลินทำงานผิดปกติและเป็นโรคเบาหวานได้ในที่สุด

การมีสุขภาพที่ดีต้องอาศัยปัจจัยหลายอย่าง และบางครั้งอาการเจ็บป่วยก็เกิดขึ้นโดยไม่รู้ตัวทั้งคนอ้วนและคนผอม การทำประกันภัยสุขภาพที่ครอบคลุมการรักษาทั้ง IPD และ OPD เพื่อการรักษาทั้งแบบนอนและไม่ต้องนอกพักที่โรงพยาบาล ประกันภัยสุขภาพหลายตัวยิ่งทำตอนอายุน้อย เบี้ยยิ่งถูก เช่น ประกันภัยสุขภาพอุ่นใจรักษ์โกลด์ ที่มีความคุ้มครองสูงสุดถึง 5 ล้านบาท/ครั้ง* ไม่จำกัดจำนวนครั้งต่อปี ครอบคลุมการรักษาโรคแทรกซ้อนหลายโรค และยังได้รับส่วนลดค่าเบี้ยประกันภัยหากไม่มีประวัติเคลม เป็นตัวเลือกประกันภัยสุขภาพสำหรับคนกลัวค่าใช้จ่ายเมื่อเป็นโรคร้ายที่ประกันภัยไม่รับทำ ผู้ที่สนใจแต่ยังต้องการคำแนะนำเพิ่มเติมเกี่ยวกับประกันภัยสุขภาพ สามารถสอบถามฮักส์ได้โดยตรงทาง Facebook Line หรือโทร 0 2975 5855